Mô hình nuôi ốc nhồi của anh Duy. Ảnh: Bảo Ngọc

Thành công sau 2 lần thất bại

Về phường Yên Bình, thành phố Tam Điệp, hỏi thăm đường đến trại ốc của Đỗ Ba Duy, hầu như ai cũng biết, niềm nở chỉ dẫn và gọi anh bằng cái tên trìu mến "Duy ốc nhồi". Điều này đủ cho thấy hiệu ứng, sức lan tỏa của mô hình tại địa phương. 

Anh Duy hiện có khoảng 2 ha đất trang trại được phân thành các khu như: Khu nuôi con ốc nhồi thương phẩm, khu ươm ốc giống, ấp trứng… Đặc biệt, từ con ốc nhồi, anh Duy chế biến thêm món chả ốc với hương vị hấp dẫn. Anh đã từng lăn lộn đủ nghề như nhân viên ngân hàng, lái xe taxi, bán điện thoại, công nhân may... nhưng đều thất bại. Cơ duyên biết đến mô hình nuôi ốc nhồi của anh Duy xuất phát từ lần lên Tuyên Quang, anh đã bị thu hút bởi mô hình con nuôi hấp dẫn này và quyết định về quê gắn bó với nông nghiệp.

Nhiều nông dân đến thăm quan học hỏi kinh nghiệm nuôi ốc của anh Duy. Ảnh: Bảo Ngọc

Sẵn ruộng đất, ao hồ của bố mẹ, năm 2019 anh mua 2 vạn ốc giống về thả thử nghiệm, nhưng do không nắm chắc kỹ thuật nên 2 năm liền đều thất bại. Cứ nuôi được một thời gian là ốc bị bệnh, chết nổi đầy mặt nước. "Học phí" mỗi lần mấy chục triệu đồng, tuy có chút buồn, hụt hẫng nhưng Duy không nản lòng. Anh lại khăn gói đi khắp các trang trại to, nhỏ từ nam ra bắc, học hỏi thêm kỹ thuật. 

Đến năm thứ 3, Đỗ Ba Duy đã tập trung xử lý tốt vấn đề môi trường nuôi bằng cách rút hết nước trong ao, làm sạch bèo, cỏ; dùng chế phẩm sinh học xử lý đáy ao, sau đó mới thả giống. Quá trình nuôi, chăm sóc, Duy sử dụng hoàn toàn rêu, bèo tấm, cỏ, lá sắn, lá mướp... từ tự nhiên để cho ốc ăn với lượng vừa đủ, để tránh dư thừa, gây ô nhiễm môi trường ao nuôi.

Mô hình chế biến chả ốc của  Đỗ Ba Duy và HTX ốc nhồi Ninh Bình. Ảnh: Bảo Ngọc

Nhờ nắm chắc kỹ thuật nuôi con ốc nhồi, từ đầu năm đến nay, anh Đỗ Ba Duy đã xuất bán ra thị trường khoảng 1 triệu con ốc nhồi giống, 3 tấn ốc thương phẩm. Số tiền lãi thu được cả trăm triệu đồng. Thêm vào đó, anh Duy đang tạo việc làm cho 6 lao động địa phương với các công việc như chăm sóc con ốc, chế biến các món ăn từ ốc nhồi,…mức lương khoảng 150.000-200.000 đồng/người/ngày.

Ngoài việc quản lý về thức ăn và môi trường ao nuôi, việc chăm sóc đàn ốc vào mùa nóng, mùa rét và quản lý dịch bệnh cũng được Duy hết sức quan tâm. Theo anh, ốc nhồi khá dễ nuôi nhưng có 2 loại bệnh cần đặc biệt chú ý là bệnh sưng vòi và đường ruột. Các bệnh này gây chết hàng loạt nên phải giám sát ao nuôi thường xuyên. Nếu quan sát thấy ốc có dấu hiệu bỏ ăn, vòi bị sưng to, có mùi hôi cần phải cách ly ngay để xử lý, tránh lây lan.

Phía trên ao nuôi ốc nhồi anh Duy trồng cây mướp tạo bóng mát và quả, lá làm thức ăn cho ốc. Ảnh: Bảo Ngọc

Nhờ nắm bắt, áp dụng bài bản, nghiêm ngặt các phương pháp, kỹ thuật nuôi nên từ năm thứ 3 Duy liên tục gặt hái được thành công. Có lãi, anh lại tiếp tục đầu tư mở rộng sản xuất. Từ 2 mẫu ao ban đầu, đến nay, mô hình của Duy đã mở rộng ra 2 ha. Năm 2022 vừa qua, trang trại của anh đưa ra thị trường được 3 tấn ốc thương phẩm và 1 triệu con ốc giống, sau khi trừ chi phí thu lãi hơn 200 triệu đồng.

Liên kết, chế biến sâu

Chinh phục, nắm chắc kỹ thuật nuôi ốc, không dừng lại, Đỗ Ba Duy lại tiếp tục trăn trở làm sao để nâng cao giá trị sản phẩm và có được thị trường tiêu thụ bền vững hơn. 

Theo anh nếu chỉ bán ốc tươi sống nguyên con thì sẽ không bảo quản được lâu và khó vận chuyển nên vô cùng bị động và phụ thuộc vào khách hàng. Do vậy, chỉ có một con đường duy nhất là đưa ốc vào chế biến sâu. Với khát vọng làm giàu và tinh thần tuổi trẻ, anh Duy đã nghiên cứu, tìm kiếm công thức, đầu tư máy móc, trang thiết bị hiện đại để cho ra sản phẩm chả ốc nhồi ống nứa, đóng trong những gói nhỏ gọn theo dạng thực phẩm đông lạnh. Chả ốc này gồm có thịt ốc, giò sống, gia vị ớt, tỏi, gừng, sả, nấm hương, tiêu xanh, mắm cốt loại ngon… Tất cả được phối trộn theo tỉ lệ định trước thành nhân chả, sau đó nhồi vào các ống nứa thành những thanh chả xinh xắn.

Đỗ Ba Duy đang xây dựng chả ốc nhồi ống nứa thành sản phẩm OCOP 3 sao.

Ảnh: Bảo Ngọc

Tuy mới đưa ra thị trường nhưng nhờ hương vị thơm ngon, lại được sản xuất theo quy trình khép kín, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, có tem nhãn đầy đủ nên sản phẩm chả ốc của Đỗ Ba Duy được thị trường đón nhận tích cực. Để mở rộng sản xuất, đầu năm 2023, Đỗ Ba Duy đứng ra thành lập HTX ốc nhồi Ninh Bình để liên kết các thành viên nuôi ốc trên địa bàn tỉnh, tập trung chế biến sâu các sản phẩm từ ốc. 6 tháng đầu năm, HTX đã sản xuất, đưa vào chế biến và cung ứng ra thị trường hơn 2 tạ chả. Hiện nay, món chả ốc lá lốt và chả ốc ống nứa của anh Duy đã xuất bán cho nhiều nhà hàng, quán ăn, các cửa hàng nông sản sạch ở nhiều tỉnh thành trên cả nước như: Hà Nội, Hà Nam, Nam Định, Hải Phòng, Thanh Hóa, Hà Tĩnh… Thời gian tới, anh Duy dự định sẽ tiếp tục nghiên cứu và cho ra các món ăn đặc sản khác từ ốc nhồi như: Ốc nhồi gác bếp, quấn giấy bạc, thịt ốc đông lạnh…Năm 2024, anh Duy dự định mở rộng diện tích nuôi ốc nhồi để tăng thêm thu nhập, tạo thêm nhiều việc làm cho người dân địa phương.

Với kỹ thuật nuôi không quá khó, vốn đầu tư ít mà Tam Điệp hiện có nhiều khu vực đồng ruộng trũng thấp, phù hợp để phát triển con ốc. Do vậy, thời gian tới thành phố sẽ khuyến khích mở rộng mô hình. Bên cạnh đó, đồng hành, hỗ trợ HTX và anh Đỗ Ba Duy xây dựng chả ốc nhồi thành sản phẩm OCOP 3 sao, qua đó hoàn thiện chuỗi giá trị hàng hóa khép kín, bền vững cho con nuôi này.

Bảo Ngọc