Những ngày này, khi về đến xã Quang Sơn (thị xã Tam Điệp, Ninh Bình) chúng tôi được chứng kiến không khí tất bật của bà con nơi đây, khi họ thu hoạch vụ dứa chính trong năm. Các xe lớn nhỏ nườm nượp chở dứa. Nhờ trồng dứa mà bà con nơi đây đã thoát khỏi cái đói cái nghèo.

 Cây dứa giúp người nông dân thoát nghèo

Xã Quang Sơn được biết đến là nơi có diện tích trồng dứa lớn nhất tỉnh Ninh Bình. Đây là nơi hội tụ đầy đủ điều kiện về thổ nhưỡng, khí hậu để cho giống dứa sinh trưởng và phát triển. Một số người dân trong thôn cho biết, không rõ cây dứa về đây từ khi nào, nhưng nghe người đi trước kể lại thì trước đây xã Quang Sơn nghèo lắm, nhiều nhà đông con ăn bữa trước lo bữa sau .Đất đai  nhiều nhưng chỉ trồng được cây ngô cây sắn, lạc, nhưng hay bị mất mùa, còn cây lúa thì ở đây không trồng được.

 
Không chịu khuất phục trước cái đói cái nghèo, một số người dân trong xã đã đi nhiều nơi để tìm tòi và học hỏi đưa nhiều giống cây trồng về để trồng thử nghiệm trên đất. Trong số những cây giống được đưa về sau một vài năm thì dứa là giống cây cho thu hoạch năng xuất cao và nhu cầu thị trường lại rất lớn, giá cả thì ổn định. Từ đó, người dân xã Quang Sơn đã phá bỏ những cây cho năng xuất thấp và chuyển hẳn sang trồng dứa. Bây giờ nơi đây đã trở thành nông trường dứa do nhà máy Đông Giao quản lý và trở thành vùng chuyên canh dứa nông sản và có thương hiệu trên thị trường được người tiêu dùng ưa chuộng.

Dứa sau khi thu hoạch được công ty xuất nhập khẩu Đông Giao thu mua để chế biến thành các mặt hàng được tiêu dùng trong và ngoài nước ưa chuộng. Dưa có bao nhiêu, nhà máy thu mua hết bấy nhiêu, nên người dân nơi đây không phải rơi vào tình trạng trồng nhiều mà không có nơi tiêu thụ.

Trừ chi phí, mỗi năm người dân cũng thu lãi được từ 40 đến 60 triệu đồng cho 1ha trồng dứa. Cũng từ trồng dứa mà nhiều gia đình trong thôn đã xây được những căn nhà mái bằng khang trang. Nhiều mô hình trang trại cũng được xây dựng nhờ đồng vốn sinh ra từ cây dứa. Ngoài ra nông trường dứa nơi đây còn giải quyết vấn đề về việc làm cho hàng trăm lao động nông thôn.

Vẫn còn bất cập đối với người trồng dứa

Đất trồng dứa xã Quang Sơn thuộc sự quả lý của nhà máy Đông Giao. Khi thu hoạch giá dứa mà nhà máy thu mua cho bà con rẻ hơn so với giá mua của thị trường gần một nửa. "Năm trước, nhà máy chỉ thu mua với mức giá 3.700 đồng một kg dứa, năm nay thì có khá hơn chút, nhưng cũng chỉ ở mức 4.200 đồng một kg. Trong khi giá thị trường hiện tại là 8.000 đồng một kg"- Chị Hương một nông dân trồng dứa ở xã Quang Sơn cho biết.

Theo chị Hương, vì nhà máy thu mua rẻ hơn so với thi trường bên ngoài, nên hầu như người dân chỉ bán cho nhà máy với đủ sản lượng khoán đã cam kết còn lại người dân sẽ bán ra thị trường để lấy lãi.

Cây dứa là một loại cây dễ trồng nhưng để thu hoạch được vụ đầu tiên phải hai năm sau khi trồng mới được thu hoạch vụ đầu tiên. Vụ thứ hai nếu chăm tốt thì một năm là thu hoạch được. Ngoài ra còn phụ thuộc vào thời tiết, Chị Nguyễn Thị Vân người dân trồng dứa nơi đây cho biết thêm: “Dứa là loại cây dễ trồng và sinh trưởng tốt nhưng để có một mùa vụ thắng lợi, cho ra thị trường những trái dứa căng mộng, thơm và đẹp về mẫu mã thì những người dân chúng tôi đã phải mưa nắng với vườn dứa không quản ngày đên chăm chút đến từng cây dứa. Nếu có hiện tượng về sâu bệnh là chúng tôi phải nhanh chóng tìm cách sử lý”.

"Ngoài ra, dứa có được mùa hay không còn phải phụ thuộc vào thời tiết. Như những ngày nắng nóng vừa qua mà kéo dài, mà dứa đang trong thời kì chính vụ chúng tôi chỉ sợ dứa bị nổ thì mất mùa”, chị Vân cho biết thêm.

Hiện tại xã Quang Sơn có hàng trăm ha đất nông nghiệp trồng dứa. Tiến tới, người dân nơi đây sẽ khắc phục những khó khăn, để đưa thương hiệu dứa Quang Sơn nổi tiếng trên khắp cả nước. Và hi vọng những khó khắn khăn về giá cũng được nhà máy giải quyết cho người nông dân.

Phạm Sỹ (Báo Dân sinh)