Những năm trước đây, sản xuất nông nghiệp của huyện Kim Sơn tuy có bước phát triển nhưng chưa bền vững, còn manh mún, nhỏ lẻ. Sản xuất nông nghiệp trên địa bàn huyện phát triển chưa toàn diện, diện tích sản xuất hàng hóa, tập trung, gắn kết giữa sản xuất với chế biến, tiêu thụ sản phẩm còn hạn chế; tỷ trọng sản xuất chăn nuôi trong nông nghiệp còn thấp. Chăn nuôi thiếu quy hoạch, phần lớn là chăn nuôi nông hộ, phân tán, xen lẫn trong khu dân cư gây ô nhiễm môi trường; số lượng trang trại chăn nuôi quy mô lớn còn ít; công nghệ chưa cao; sản xuất gặp nhiều rủi ro do biến động của thị trường... Từ những tồn tại này đòi hỏi huyện phải tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững.

Đồng chí Đỗ Hùng Sơn, Chủ tịch UBND huyện Kim Sơn cho biết: Ngày 11/8/2016, Ban Chấp hành Đảng bộ huyện đã ban hành Nghị quyết số 02 về tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững. Để Nghị quyết đi vào cuộc sống, cấp ủy Đảng, chính quyền từ huyện đến cơ sở đã tăng cường tuyên truyền, phổ biến, quán triệt sâu rộng Nghị quyết để các tầng lớp nhân dân trong huyện hiểu rõ hơn về sự cần thiết phải tái cơ cấu ngành Nông nghiệp, những lợi ích có được từ việc tái cơ cấu ngành Nông nghiệp cũng như nội dung, mục tiêu, những giải pháp cơ bản của tái cơ cấu ngành Nông nghiệp trên địa bàn huyện, trách nhiệm của cơ quan, đơn vị, cán bộ, đảng viên và nhân dân tham gia tái cơ cấu ngành Nông nghiệp.

Sau hơn 2 năm thực hiện tái cơ cấu ngành Nông nghiệp, với nhiều cơ chế, chính sách và giải pháp cụ thể, thiết thực đã thúc đẩy sản xuất của Kim Sơn phát triển theo hướng nông nghiệp hàng hóa có giá trị cao ở tất cả các lĩnh vực. Về trồng trọt, Kim Sơn chuyển dịch mạnh cơ cấu cây trồng, mùa vụ, ứng dụng khoa học, kỹ thuật gắn với xây dựng chuỗi liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm. Mở rộng diện tích gieo cấy lúa chất lượng cao, lúa đặc sản; chuyển diện tích trồng lúa kém hiệu quả sang trồng cây hàng năm kết hợp nuôi thủy sản, sản xuất xen canh lúa - cá và chuyên nuôi thủy sản. Đến thời điểm này, các địa phương đã chuyển đổi 28,05 ha diện tích đất trồng lúa sang trồng cây lâu năm, 149,27 ha đất trồng lúa sang nuôi trồng thủy sản... Đất nông nghiệp chuyển sang đất phi nông nghiệp là 792,79 ha.

Lĩnh vực chăn nuôi có bước phát triển mạnh theo hướng trang trại, gia trại theo hình thức công nghiệp, bán công nghiệp. Đối với lĩnh vực thủy sản, khi thực hiện Nghị quyết 02 đó là: Công ty cổ phần đầu tư phát triển Thuỷ sản Bình Minh và hộ gia đình bà Nguyễn Thị Trang - thị trấn Bình Minh đã đầu tư xây dựng khu nuôi tôm thẻ chân trắng công nghệ cao, công nghệ sinh học, 2 mô hình trên nuôi được 3 vụ/năm, năng suất đạt từ 20 – 25 tấn/ha/vụ, doanh thu đạt trên 3 tỷ đồng/ha diện tích nuôi. Từ hai mô hình trên, đến nay các xã ven biển đã nhân rộng thêm 3 khu nuôi tôm theo mô hình “Nhà nón” và hàng chục mô hình nuôi tôm theo mô hình “Nhà hai mái”. Các hộ nuôi trồng thủy sản được tiếp cận với các tiến bộ KHKT và ứng dụng vào thực tiễn sản xuất thủy sản. Khi thực hiện Nghị quyết 02, huyện Kim Sơn có thêm 3 tàu vỏ thép, công suất trên 1.000 CV, đã thường xuyên đánh bắt thủy hải sản xa bờ, khai thác tại các ngư trường Hoàng Sa, Trường Sa, bước đầu mang lại thu nhập cho ngư dân và tham gia bảo vệ chủ quyền biển đảo.

Có thể thấy, qua thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp, nông dân trên địa bàn huyện đã bắt đầu sản xuất theo định hướng và nhu cầu thị trường, sản xuất dần gắn liền với đảm bảo an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường. Cơ cấu nội bộ ngành có sự chuyển dịch hợp lý theo hướng giảm tỷ trọng ngành trồng trọt, tăng tỷ trọng ngành chăn nuôi. Đối với thuỷ sản đang chuyển dịch theo hướng từ chiều rộng sang chiều sâu, nhiều mô hình sản xuất hiệu quả, an toàn, bền vững tiếp tục được nhân rộng, góp phần nâng cao giá trị trên đơn vị đất canh tác.

Hiện nay, tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất nông, lâm, thủy sản bình quân hàng năm của huyện ước đạt 2,7% (mục tiêu Nghị quyết đến năm 2020 đạt 2,5%). Cơ cấu giá trị sản xuất: Nông nghiệp đạt 56,6% (mục tiêu Nghị quyết đến năm 2020 đạt 59,1%), trong đó: Trồng trọt đạt 64,8% (mục tiêu là 69,6%), chăn nuôi đạt 24% (mục tiêu 26,9%), dịch vụ đạt 11,3% (mục tiêu 3,5%); lâm nghiệp đạt 0,1%; thuỷ sản đạt 43,3% (mục tiêu 40,8%). Giá trị sản xuất trên 1ha canh tác của huyện ước đạt 160,5 triệu đồng (mục tiêu Nghị quyết đến năm 2020 đạt 150 triệu đồng). Thu nhập bình quân đầu người ước đạt 35 triệu đồng/năm (mục tiêu Nghị quyết đến năm 2020 đạt 45 triệu đồng/năm).

Để tiếp tục phát triển kinh tế nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa, ứng dụng công nghệ cao, hình thức sản xuất tiên tiến, bền vững, Kim Sơn cần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp ủy, chính quyền, đoàn thể và nhân dân trong việc thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp, hướng tới mục tiêu “Mỗi làng một nghề, mỗi xã một sản phẩm chủ lực”. Đồng thời, chú trọng đến tích tụ ruộng đất, tạo quỹ đất thu hút đầu tư của doanh nghiệp, hình thành vùng sản xuất hàng hóa quy mô đủ lớn với các loại cây trồng chủ lực có lợi thế của địa phương và quỹ đất dành cho các hoạt động ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp; chuyển đổi theo quy định diện tích đất có hiệu quả sử dụng thấp sang sản xuất hàng hóa có hiệu quả hơn.

Bảo Yến (baoninhbinh.org.vn)